"Inteligencja emocjonalna" - Daniel Goleman

Daniel Goleman to autorytet w dziedzinie psychologii, ekspert od szczególnego aspektu ludzkiej umysłowości- inteligencji emocjonalnej. Jego książka pt. „Inteligencja emocjonalna” to rzetelnie opracowany, tworzony z pasją zbiór informacji wyłonionych ze ścisłej współpracy empirycznej neurobiologii z psychologią. Goleman zabiera czytelnika w rejs po nieznanych zakątkach układu nerwowego i, ujmując wiedzę najprościej, wyjaśnia zależności między zachowaniem, emocjami a ich biologicznym uwarunkowaniem. Omawia poszczególne funkcje struktur mózgu w sposób niezwykle przystępny, oddziałujący na wyobraźnię poprzez stosowanie naświetlających zagadnienia metafor, porównań. Przywołuje opisy przypadków zaczerpniętych z codziennego życia. Rozwija pojęcia mające związek z głównym tematem, wplata definicje i ukazuje sieci powiązań.

Dowodzi, że zrozumienie procesów zachodzących w mózgu owocuje umiejętnością osiągnięcia równowagi emocjonalnej, opanowania, samoświadomości, kontroli, motywacji.

„Inteligencja emocjonalna” to książka fundamentalna, klasyk wśród klasyków wszystkich tytułów obracających się w podobnej tematyce. Pozwala prześledzić powiązania neurobiologii z psychologią. Poszerza możliwości zrozumienia, dlaczego ludzie postępują w taki a nie inny sposób. Dobitnie wyjaśnia emocjonalne mechanizmy rządzące zachowaniem w ujęciu fizycznym jako efekty połączeń nerwowych, szlaków, budowy różnych struktur mózgu, działania i kompozycji stężeń neuroprzekaźników. Wskazuje, że dotarcie do źródła problemów na tle emocjonalnym maksymalizuje prawdopodobieństwo ich rozwiązania. Stopniowo nakreśla wieloaspektowe człowieczeństwo poprzez niedługie, a treściwe wykłady uporządkowane w rozdziały i znakowano tematami umożliwiającymi wytwarzanie skojarzeń z treścią, jaka pod nimi się znajduje. Daniel Goleman stroni od uwikłania czytelnika w zagmatwane, naukowe eksplanacje na rzecz klarownych przekazów, obrazujących przenośni i wartych zapamiętania dla językowych estetów połączeń wyrazowych.

Według Daniela Golemana inteligencja emocjonalna obejmuje zdolność rozumienia samego siebie, a także własnych emocji, empatię oraz swobodę w relacjach społecznych. Wykształcenie emocjonalne powinno prowadzić do osiągnięcia wysokiej samooceny, samoregulacji, samoświadomości. W kompetencjach społecznych kluczowe są empatia, asertywność, umiejętność współpracy. Człowiek o wysokim poziomie inteligencji emocjonalnej cechuje się zdolnością do panowania nad stanami wewnętrznymi, radzenia sobie w zmieniającym się środowiskiem. Jest konsekwentny, ukierunkowany na cele, zadowolony z siebie i pełen entuzjazmu do działania.

„Inteligencja emocjonalna” to dla mnie jako nauczyciela baza wyjściowa do działań pedagogiczno -wychowawczych. Dzięki uzyskanej wiedzy potrafię dostrzec przyczyny danego problematycznego zachowania uczniów i odpowiednio się do niego odnieść, by kształtować pożądaną postawę, która w jego dorosłym życiu będzie rzutować na dobrostan rozumiany jako udane relacje międzyludzkie i satysfakcjonująca pozycja społeczna, motywacja wewnętrzna torująca na własny rozwój i empatia przezwyciężająca egoizm.

W psychologicznym przewodniku po inteligencji emocjonalnej znalazłam kilka wyjątkowo ciekawych dla mnie tematów. Poruszone w nim pojęcie uskrzydlenia rzutującego na poczucie szczęścia, wybitne osiągnięcia, sukcesy w szkole uzmysłowiło mi, jak fundamentalne ono jest dla odczuwania sensu. Wytrwałość i cele dalekosiężne budują drogę wraz z optymizmem. Nadzieja niweczy zamartwianie się porażkami. Podnosi poziom odwagi w podejmowaniu wyzwań. Jedynym problemem jest występujące często znużenie, gdy człowiek musi podjąć się zadań zbyt łatwych.

W kolejnych rozdziałach psycholog zajmuje się problemami psychicznymi na skalę globalną i zaburzeniami emocjonalnymi, które mogą prostolinijnie i szybko prowadzić do chorób fizycznych, tragedii rodzinnych, a nawet śmierci.

Obligatoryjne jest z pewnością zapoznanie się z częścią poświęconą dzieciom. Będąc nauczycielem, rodzicem opiekunem, powinnością jest przejęcie i przetworzenie esencjalnej wiedzy wyłożonej przez Golemana. Autor krok po kroku objaśnia różne podłoża agresji, depresji, nałogów, a to w dużym zakresie umożliwia rozwiązanie tych problemów i oczyszczenie światów wewnętrznych spętanych w mroku skutków ubocznych nowoczesności. Wykształcanie w sobie odpowiedzialności przypisać można do puli obowiązków rodziców wychowujących dzieci, zagubionych w mnogości rad i wskazówek jak spełnić tę rolę. "Inteligencja emocjonalna" i tu przychodzi z nieodzowną pomocą i rozkłada na czynniki pierwsze sytuacje z życia wzięte oraz komentuje eksperymenty psychologiczne owocujące dokładnie zanalizowanymi wnioskami. Nie pozostaje profesor obojętny wobec wstrząsu posttraumatycznego, będącego wyzwaniem dla psychoterapeutów czy psychiatrów leczących psychikę osób dotkniętych tragedią, rzucając jasne światło na perspektywę wyjścia z niego dzięki terapii pomagającej przetrawić negatywne emocje.

„Inteligencja emocjonalna” stwarza aurę literackiej szkoły, w której pozyskuje się lekcje życiowe. Nastraja na tryb gotowości do zmian w celu poprawy jakości życia. Ma się siłę sprawczą napędzającą i przekonywującą, że nie jesteśmy zdeterminowani przez geny i środowisko. Uświadamia, jak wiele zależy od nas, gdy aktywizujemy w sobie inicjatywę- wtedy nie jesteśmy targani od przypadku do przypadku. Podłoże do zmian to my sami kierujący się wewnętrznymi impulsami, a nie zewnętrznym impasem.